Europejski Zielony Ład

W grudniu 2019 roku Unia Europejska przyjęła kompleksową strategię dotyczącą ochrony środowiska oraz przeciwdziałaniu zmianom, według której w 2050 roku Europa ma stać się neutralna dla klimatu. Czy przeciętny człowiek może pomóc w realizacji ekologicznych celów, jakie postawiła przed krajami UE Komisja Europejska? Owszem, jeśli tylko zaczniemy stosować kilka prostych zasad, wspólnie przyczynimy się do przeciwdziałania zmianom klimatycznym.

Cele wyznaczone w strategii „Europejskim Zielony Ład” opisujemy poniżej, dodając do nich kilka rad, jak na co dzień można przyczynić się do ich realizacji.

Poprawa efektywności energetycznej

Może się to przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii w UE o połowę w porównaniu z 2005 r. oraz odnosi się zarówno do energooszczędności urządzeń, jak i budynków. Nowe budynki budowane są zgodnie z odpowiednimi normami, stare budownictwo zostanie przystosowane dzięki unijnej pomocy finansowej.

Jak możemy pomóc?

  • Wyłączając urządzenia, gdy z nich nie korzystamy. (Energię pobierają także sprzęty w trybie czuwania i ładowarki zostawione w kontakcie.)
  • Wybierając energooszczędne sprzęty AGD i RTV. (W marcu 2021 zmieniły się normy energooszczędności – najbardziej energooszczędne urządzenia, które do tej pory były oznaczone jako A+++, teraz będą oznaczone jako klasa C!)
  • Dbając o termomodernizację mieszkania/domu. (Warto ograniczyć utratę ciepła zimą i chłodu latem, a więc zadbać o szczelność okien, drzwi, dachu i ocieplenie ścian.)

Wdrożenie odnawialnych źródeł energii

Pozwoli to na zmniejszenie emisji CO2 i pomoże sprostać rosnącym potrzebom. Plan zakłada, że do 2050 roku ponad 80% energii elektrycznej będzie pochodzić z OZE i będzie stanowić połowę końcowego zapotrzebowania na energię w UE. Aby nadążać za rosnącym popytem, obecny poziom produkcji ma wzrosnąć co najmniej dwukrotnie.

Wdrożenie energii odnawialnej stworzy możliwość dekarbonizacji takim sektorom, jak ciepłownictwo, transport i przemysł.

Jak możemy pomóc?

  • Zmieniąc sposób ogrzewania domu. (Najlepiej wybrać nisko- i zeroemisyjne urządzenia, np. panele solarne lub pompę ciepła.)
  • Pozyskując zieloną energię do zasilania sprzętów elektrycznych, np. z paneli fotowoltaicznych.
  • Upewniając się, czy dostawca energii korzysta z odnawialnych źródeł energii (OZE).
Zielony Ład

Czysta, bezpieczna i połączona mobilność

Obecnie transport odpowiada za 1/4 emisji gazów cieplarnianych w UE. Modernizacja wszystkich rodzajów transportu przyczyni się do redukcji emisji do atmosfery, a przez to zapewni lepszą jakość powietrza, pozwoli na osiągnięcie niższego poziom hałasu i ruchu bezwypadkowego.

Przygotowywane zmiany dotyczą planowania przestrzennego, zwłaszcza w miastach. Szczególny nacisk kładzie się w nich na rozbudowę bezpiecznych ścieżek dla mieszkańców poruszających się na rowerach i pieszo, a także na poszerzanie usług wypożyczania aut i rowerów. Transport zaplanowano jako wyłącznie zeroemisyjny. Duże inwestycje pozwolą rozwinąć połączenia kolejowe, tak aby podróże pociągiem mogły częściowo zastąpić wysokoemisyjne loty samolotem.

Jak możemy pomóc?

  • Zwracając uwagę na emisyjność samochodu.
  • Zabierając pasażerów i stosując zasady eco-drivingu, aby ograniczyć emisję szkodliwych spalin.
  • Wybierając trasy, które pozwolą możliwie najszybciej dotrzeć do celu.
  • Ograniczając podróże służbowe. (Jeśli jest to możliwe, warto organizować spotkania on-line.)
  • Kupując produkty lokalne, które nie musiały być transportowane na duże odległości.
  • Ograniczając loty samolotem. (Warto rozważyć podróży pociągiem, jeśli jest możliw.)

Konkurencyjny przemysł i o obiegu zamkniętym

Utrzymanie konkurencyjności przemysłu UE – obecnie jednego z najwydajniejszych na świecie – powiązano z efektywnym wykorzystaniem zasobów i rozwojem gospodarki o obiegu zamkniętym. Wraz ze wzrostem popularności recyklingu, produkcja wielu dóbr przemysłowych, takich jak stal, szkło i tworzywa sztuczne, stanie się bardziej zasobooszczędna i mniej emisyjna.

Unia Europejska zdaje sobie sprawę z tego, że niektóre emisje przemysłowe będą trudne do wyeliminowania, ale zaleca, by je zmniejszać, a wytworzony CO2 wychwytywać, przechowywać i wykorzystywać. Zaleca wykorzystanie wodoru odnawialnego i biomasy, które mogą zastąpić paliwa kopalne jako surowiec do niektórych procesów przemysłowych, takich jak produkcja stali.

Jak możemy pomóc?

  • Segregując odpady (Śmieci mogą być źródłem surowców.)
  • Unikając plastiku tam, gdzie to tylko możliwe.
  • Unikając kupowania produktów niepotrzebnie opakowanych w plastik. (Warto wybierać te w opakowaniach nadających się do recyklingu, np. szklanych.)
  • Naprawiając zepsute rzeczy i przekazuj innym – zamiast wyrzucać.

Infrastruktura i połączenia

Ukończenie transeuropejskich sieci transportowych i energetycznych umożliwi sprawniejsze funkcjonowanie gospodarki oraz szybszą wymianę materiałów, produktów albo informacji. Oszczędzanie czasu pozwoli na ograniczanie emisji.
Odpowiednia infrastruktura wesprze m.in. rozwój cyfryzacji oraz umożliwi dalszą integrację sektorów, w tym inteligentnej energii elektrycznej, sieci danych/informacji oraz rurociągów wodorowych.

Jak możemy pomóc?

  • Korzystając z e-usług i pomagając je rozwijać.
  • Kupując lokalne produkty, które nie musiały być transportowane z daleka – dzięki temu wpływamy na zmniejszenie śladu wodnego.

Bioekonomia i naturalne pochłaniacze dwutlenku węgla

Założono, że w gospodarce o zerowej emisji potrzebne będzie efektywniejsze wykorzystanie biomasy. Jej zwiększona produkcja musi pochodzić ze zrównoważonych źródeł, aby zagwarantować, że lasy i inne ekosystemy pochłaniające emisje w UE nie ulegną degradacji.

Produkcja rolna prowadzi do emisji nie tylko CO2, ale także innych gazów cieplarnianych, takich jak podtlenek azotu i metan. UE zaleca wydajne i zrównoważone metody produkcji, które pomogą zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych z sektora rolnictwo.

Procesy rewitalizacji zdegradowanych terenów leśnych oraz ochrona terenów podmokłych i torfowisk przyczynią się do poprawy skuteczności pochłaniania CO2 z atmosfery i pomogą w osiągnięciu ujemnych emisji.

Jak możemy pomóc?

  • Sadząc drzewa – to najlepsze pochłaniacze CO2.
  • Sprawdzając, czy produkty z drewna i papieru są oznaczone certyfikatem świadczącym o tym, że zostały pozyskane z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony (np. FSC).
  • Oszczędzając papier i pamiętając, by ten zużyty trafił do odpadów segregowanych.
  • W przypadku rolników: ograniczając stosowanie nawozów sztucznych, które zubożają glebę.
  • Wybierając produkty ekologiczne.
  • Zmieniając dietę. Głównie chodzi tu ograniczenie mięsa – jego produkcja zostawia wysoki ślad węglowy i powoduje dużą emisję metanu.
  • Nie niszcząc lasów i terenów podmokłych.

Wspólne działanie

Badacze ustalili, że tylko poprzez ograniczenie globalnego wzrostu temperatury do 1,5°C świat może uniknąć najgorszych skutków klimatycznych i zmniejszyć prawdopodobieństwo ekstremalnych zjawisk pogodowych. By tak się stało, niezbędne są natychmiastowe i zdecydowane działania.

Możemy je podejmować zarówno na szczeblu międzynarodowym i krajowym, wprowadzając nowe przepisy i regulacje, a także lokalnie – na poziomie indywidualnym, zmieniając nasz sposób myślenia i codzienne nawyki. Wspólnie możemy zaprowadzić Zielony Ład – jeśli tylko włożymy w to odrobinę wysiłku na co dzień.