Identyfikacja wizualna wystawy Xylopolis: inspiracją było drewno

Przyroda województwa podlaskiego jest i w przyszłości może być niewyczerpanym źródłem inspiracji dla projektantów, architektów, grafików czy artystów. – Natura zawsze była mi bliska, w tym regionie się urodziłam, zawsze przewijała się przez moje życie – mówi dr Urszula Gireń, autorka identyfikacji wizualnej Xylopolis, prezentacji Województwa Podlaskiego podczas Expo 2020 Dubai. – Identyfikacja wizualna wystawy Xylopolis była ciekawym wyzwaniem – chciałam znaleźć jak najlepsze rozwiązanie i podzielić się inspiracjami naturą z innymi ludźmi, żeby zarazić ich moją fascynacją naturą.

Expo 2020 Dubai to wydarzenie, w którego kierunku skupione są oczy wszystkich. Postpandemiczna rzeczywistość oraz organizacja przedsięwzięcia po raz pierwszy na Bliskim Wschodzie czyni je wyjątkowym. Jak wygląda praca nad identyfikacją wizualną wystawy biorącej udział w tak prestiżowym przedsięwzięciu? Czym warto inspirować się przy tworzeniu komunikacji, która już niedługo będzie oglądana przez gości z całego świata, a więc jej przekaz musi mieć uniwersalny charakter? Opowiada o tym dr Urszula Gireń, nauczycielka akademicka Politechniki Białostockiej.

Jak przyznaje dr Gireń, stworzenie identyfikacji wizualnej, ustalenie słowa kluczowego dla całej wystawy, było złożonym procesem. Politechnika Białostocka została włączona do tego przedsięwzięcia przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.

W pierwotnej wersji wystawa miała nosić nazwę „Drewnopolis”. Biorąc jednak pod uwagę międzynarodowy charakter wystawy, ostatecznie zdecydowano się na „Xylopolis”, będące połączeniem greckiego słowa „xylo”, oznaczającego „drewno” z „polis”, formą państwa miasta w starożytnej Grecji. Połączenie tych słów nie jest przypadkowe, ponieważ to właśnie na naturze, w tym drewnie oraz na wizji ośrodków miejskich przyszłości, skupi się wystawa.

Projektując znak graficzny dr Gireń zauważyła atrakcyjny wizualnie zestaw liter, w którym łagodne litery „l” i „o” pojawiają się dwukrotnie. Ciekawą z punktu widzenia projektowego okazała się być litera „x”. Jak tłumaczy autorka, dwie przecinające się linie koncentrują uwagę odbiorcy. Niemniej, był to dopiero początek projektowej drogi.

– Nazwa Xylopolis ma w sobie literę „X”, od której się to zaczyna. Spróbowałam ją adaptować w taki sposób, aby nawiązać zarówno do litery, jak i do bryły budynku – tłumaczy dr Gireń. – Kolejnym elementem była typografia, która też musiała być spójna z samym znakiem. Szukałam kroju, który nawiązywałby do tej formy, byłby dosyć mocnym krojem, niezbyt lapidarnym i organicznym, chociaż mogłoby się wydawać, że takie organiczne formy bardziej pasowałyby do tematu.

Jak jednak przyznaje projektantka, podstawową inspiracją było drewno. – Były wytyczne, że to jest centrum drewna i to od razu mówiło, co mogę wykorzystać, jakie tekstury – opowiada o swoim procesie twórczym dr Gireń. – Sama analizowałam i badałam różne formy wizualne, które mogłyby być inspiracją do tworzenia znaku. Stąd też pojawiają się w tych materiałach elementy naturalne,  jakieś struktury drewna, jakieś przekroje. W kolorystyce jest dużo odniesień do samego drewna, gdzie pojawiają się brązy, ugry i sepie. Odwoływałam się też do skamieniałego drewna, które też ma bardzo specyficzną formę, kolorystykę i tekstury.

Wielość znaczeń, pewien uniwersalizm słowa Xylopolis dodał projektantce skrzydeł.

– Starałam się tak stworzyć ten znak, aby mógł być różnie odczytany i żeby ludzie też mogli w nim zobaczyć różne rzeczy – wyjaśnia Urszula Gireń. – Pomimo że jest to bardzo modułowe, powiedzmy takie matematyczne, geometryczne, architektoniczne, bo ten budynek sam w sobie był dosyć ważny, to przez to jak mikrocząsteczki tego znaku się układają, że są zaprojektowane w taki bardziej nieregularny sposób, dają formę trochę nawiązującą do struktury drewna czy do tych kubików i do tych form, z których składa się sam budynek. Efektem jest połączenie matematyki, tego kubika oraz tego jak drewno jest przetwarzane, na jakie produkty. Wydaje mi się, że połączyłam to na tyle abstrakcyjnie, żeby każdy mógł sobie Xylopolis swobodnie odczytać, ale również, żeby nie było to drastycznie coś niezwiązanego z naturą. Przez brąz pokazuję związek z drewnem, żeby odbiorca też od razu wiedział, o co chodzi. To kolor związany z naturą.

Oprócz identyfikacji wizualnej dr Urszula Gireń zaprojektowała również cały zestaw materiałów promocyjnych, które w spójny sposób nawiązują do całości projektu. W tym celu autorka sięgnęła m.in. po materiały ekologiczne.

– Największą frajdą było tworzenie materiałów promocyjnych – przyznaje Gireń. –  Zaproponowałam różne rodzaje papierów. Wyobraziłam sobie ekspozycję, która byłaby związana z naturą, na przykład wystawę minerałów czy drewnianych mebli.  Stworzyłam przykłady, jak mogłaby wyglądać ekspozycja, promujące ją plakaty oraz fotografie. Starałam się ocieplić wizerunek całego centrum i wprowadzić elementy związane ze sztuką, z tym, jak natura jest przetwarzana przez człowieka. Zaprojektowałam bilety, elementy identyfikacyjne dla obsługi Xylopolis, gadżety i prezenty, które mogłyby się pojawić na wystawie, tak żeby osoby odwiedzające mogły mieć jakąś pamiątkę. Są też odwołania w koszulkach, apaszkach, torbach, tak, aby wszystko było związane z naturą, drewnem, z tym że ono może naprawdę przyjmować różne postacie i może być po prostu atrakcyjne graficznie. Chciałam też zaproponować historię drewna. Pojawiają się więc na tych materiałach różne cytaty, które też mogą skłonić odbiorców do refleksji, że natura jest fascynująca i warto ją dalej odkrywać.

Dr Urszula Gireń to nauczycielka akademicka w Instytucie Sztuk Plastycznych i Konserwacji Dzieł Sztuki na Politechniki Białostockiej, gdzie prowadzi zajęcia z projektowania graficznego. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom na Wydziale Grafiki w pracowni prof. Piotra Kunce nagrodzony został Medalem Pałacu Sztuki. Stypendystka Ministra Kultury (2003/2004, 2008/2009) oraz stypendystka Małopolskiej Fundacji Sapere Auso (2006/2007, 2007/2008). Brała udział w wystawach ogólnopolskich, jak i międzynarodowych: Takasaki (Japonia), Chicago (USA), Lahti (Finlandia), Charków (Ukraina). Zajmuje się projektowaniem graficznym, współpracuje z wydawnictwami, teatrami oraz agencjami reklamowymi. Jest autorką całej identyfikacji wizualnej wystawy czasowej prezentującej Województwo Podlaskie podczas wystawy światowej EXPO 2020 w Dubaju.

Efekty prac projektantki będzie można podziwiać już od 1 października podczas Expo 2020 Dubai.

Zdjęcia: Paweł Jankowski